Sorunu sor hemen cevaplansın.
Tahmis Nedir
Tahmis Tanımı Anlamı
1. Tahmis: var olan bir gazele beyit eklemek.
2. Kahve vb. şeyleri kavurma.
3. Kavrulmuş ve öğütülmüş kahve satan yer.
4. (edebiyat) Divan edebiyatında bir gazelin her beytinin başına üç dize katılması durumu, beşleme.
Tahmis Nedir
Herhangi bir şeyi beşleme veya beş kat yapma manasına gelir. Terim olarak Divan Edebiyatı'nda her hangi bir şairin bir gazelinin her beyitine üçer mısra ekleyerek beşer mısralı kıtalar haline getirmeye denir. Daha çok önceden yazılmış, her hangi bir şairin gazeli tahmis haline getirilir.
Divan Edebiyatı'nda çok rağbet gören tahmis, yapısını değiştirdiği gazele, ses bakımından zengin bir ahenk, mana bakımından da belli bir derinlik kazandırabildiği oranda değer kazanır. Eğer tahmis edilen gazele eklenen beyitler, ahenk ve mana bakımından gazelin asıl beyitlerinden zayıf kalırsa, başarılı bir tahmis meydana getirilmiş sayılamaz.
Tahmis Örneği
(Tahmîs-i Nâilî Çelebi Gazel-i Bahâyî)
Hirâs-ı fitne saldun dehre ey bî-dâd n’eylersün
Kopardun yer yer âşûb-ı kıyâmet-zâd n’eylürsün
Perîşânlıklar etdün nev-be-nev icâd n’eylersün
Dağıtdun hâb-ı nâz-ı yârı ey feryâd n’eylersün
Edüb fitneyle dünyâyı harâb-âbâd n’eylersün
Vücûdun eylemiş hikmet-şinâs-ı âlem-i bâlâ
Aristâlis-i asr u nakd-ı vakt-ı bû alî sînâ
Benânun hall-i râz-ı müşkilât-ı nabz edüb hakka
Edersün gerçi her derde tabîbim bir devâ ammâ
Cünûn-ı ehl-i ışk olunca mâder-zâd n’eylersün
Nihândır bû-yı fitne târ-ı anber-fâm-ı zülfünde
Nice subh-ı kıyâmet muhtfîdir şâm-ı zülfünde
Dimağ-âşüftedir cân ârzû-yı kâm-ı zülfünde
Dil-i mecrûhuma rahm eyle kalsun dâm-ı zülfünde
Şikeste-bâl olan murgı edüp âzâd n’eylersün
Zemîn nat-ı siyâset-gâh-ı dil seyf-i kazâ mübrem
Zebân hâmûş-ı hayret sîne sûzân dîdeler pür-nem
Hevâ-yı ışk şûr-efgen mahabbet gaalib ü muhkem
Şehîd-i tîg-ı ışk-ı yârdır ser-cümle-i âlem
Urub şemşîre dest ey gamze-i cellâd n’eylersün
Bulub pervâza ruhsat rûzgâra işveler satdun
Perîşân etmeğe cem’iyyet-i uşşâkı can atdun
Ne âl etdünse etdün murg-ı cânı dâma uğratdun
Varub gîsû-yı zülf-i yârı biri birine katdun
Yine bir fitne tahrîk eyledün ey bâd n’eylersün
Ne sûret kim çekersün can bağışlarsun mesîh-âsâ
Olur hayrân-ı kârun mû-şikâfân-ı yed-i beyzâ
Bu san’atde ne erjeng ü ne mânîdür sana hemtâ
Güzel tasvîr edersün hatt u hâl-i dil-beri ammâ
Füsûn u fitneye geldükçe ey bihzâd n’eylersün
Olursun nâilî-veş gördüğün mahbûba efgende
Meta’-ı sabrunı tâlân eder her tıfl-ı nâz-ende
Mahabbet gam-fezâ esbâb-ı cem’iyyet perâkende
Bahâyî-veş değülsün kaabil-i feyz-i safâ sen de
Tekellüf ber-taraf ey hâtır-ı nâ-şâd n’eylersün
Naili
Tarih: 2014-03-23 22:00:00 Kategori: Edebiyat
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.